Jinekomasti
Estetik kaygılar sadece kadınların değil erkeklerin de önemli sorunlarından biridir. Birçok erkeğin sorunlarından biri de kadın tipi meme büyümesi anlamına gelen jinekomastidir.
Erkekteki meme dokusu da kadınlardaki meme dokusu gibi yağ ve meme kitlesinden meydana gelir. Erkekteki meme büyümesi ise her zaman bir hastalık bulgusu değildir. Jinekomastinin en çok görülen sebepleri arasında bilinmeyen doğal bir durum ya da şişmanlık yer alır.
Normalde her kadın vücudunda bir miktar erkeklik hormonu (testesteron), her erkeğin vücudunda bir miktar kadınlık hormonu (östrojen) bulunur. Erkeklerde bazen bu oranlar; yeni doğan, ergenlik ve yaşlılık dönemlerinde geçici olarak kadınlık hormonu yönünde artabilir. Bunun sonucunda ise erkeğin memesinde büyüme görülebilir. Bu dönemler geçici olduğu için takip etmek yeterli olacaktır. Fakat bu geçici dönemler, idiopatik denilen neden olduğu bilinmeyen doğal durumlar ve şişmanlık dışında başka hastalıkların da habercisi olabiliyor. Bunlar arasında böbrek, karaciğer, tiroit gibi bazı organ hastalıkları, östrojen-androjen içeren hormonlar, bazı mide-kalp-damar sistemi için kullanılan ilaçlar ve alkol, eroin, marihuana kullanımı olabiliyor.
Ameliyat kararı nasıl verilmeli?
Öncelikle ameliyat kararında jinekomastinin meydana geliş sebebinin bilinmesi gerekiyor. Ergenlik dönemi denilen ortalama 15 yaş civarında görülen jinekomastide, bazı tetkikler yaptırarak alınan sonuçlara göre, bu durumun 1-2 yılda kendiliğinden gerileyeceği, takibin en doğru yaklaşım olduğu hastaya bildirilmeli. Bu nedenle de ergenlik yaşı bitimi olarak 18 yaş jinekomasti operasyonu için alt sınırdır. Ergenlik dönemi dışında belli bir hastalığa bağlı olmayan ve yaklaşık 1 yıldan uzun zamandır devam eden meme büyümelerinde ameliyat kararı alınabilir.
Ameliyat teknikleri nelerdir?
Jinekomasti nedenleri araştırıldıktan sonra memelerin muayenesinde jinekomasti tek taraflı mı, çift taraflı mı, memeler birbirinden farklı büyüklükte mi, ele bir kitlenin gelip-gelmediğine, jinekomastinin derecesine, türüne ve hastanın da isteği değerlendirilerek uygulanacak ameliyat tekniği ve anestezi türüne karar verilir.
Meme içeriği yağ ağırlıklı, meme dokusu ağırlıklı ya da miks denilen hem yağ hem de meme dokusu içerikli olabilir. Ameliyat öncesi yapılan meme ultrasonografik görüntüleme ve muayeneler kabaca fikir verir. Yağ ağırlıklı bir jinekomastide sadece lazer liposuction yeterli olsa da, meme dokusu ağırlıklı ve miks tipte sadece cerrahi eksizyon dediğimiz kitlenin çıkarılması ya da lazer liposuctiona ilave eksizyon yapılması daha doğru olabilir.
Cerrahi eksizyon meme ucunun renkli kısmının alt kenarından yaklaşık 2,5 cm’lik bir kesiden girilerek yapılır ve bu kesi izi 6 ay-1 yıl içinde belirsiz hale gelebilir.
Jinekomasti derecesine göre üç sınıfa ayrılır. 1. derecede, cilt fazlalığı olmadan hafif meme büyümesi olur. 2. derecede, deri fazlalığıyla birlikte ya da deri fazlalığı olmadan oluşan orta büyüklükte meme büyümesi görülür. 3. derecede ise belirgin cilt fazlalığı ile birlikte olan ağır meme büyümesi vardır. Özellikle cilt fazlalığı tespit edilen türlerde hastanın da tercihi doğrultusunda cerrahi işlem türü belirlenir.
Ameliyat sonrası;
Jinekomasti ameliyatları sonrası her zaman bir miktar cilt fazlalığı oluşur. Ancak yapılan lazer liposuction ya da cerrahi eksizyonla kitlenin çıkarıldığı durumlarda, cilt kendisini yeteri kadar toplayabilirken, bazı durumlarda aynı seansta ya da en az 6 ay sonrasında ciltte görülen fazlalık çıkarılabilir.
Son yıllarda yapılan çalışmalar, genellikle basamak cerrahisinin tercih edildiğini, özellikle orta dereceli cilt bolluklarında izi engellemek ya da en az şekilde iz bırakabilmek için ilk operasyonda cilt fazlalığının hemen çıkarılmayabileceğini gösteriyor. Ameliyat sonrası çok fazla olmayan cilt bollukları ya da memelerin içleri boşaltılınca oluşan cilt fazlalıkları genellikle ameliyat sonrası kullanılan özel korse ve dokuların kendi özelliği gereği zaman içinde sıkılaşarak gerilir. Meme ucundaki izin iyileşme özelliği, lazer liposuction giriş delikleri de zamanla belirsizleşir ve ameliyat neredeyse izsiz olarak gerçekleşmiş olur. Az bir oranda cilt bolluğu kalan hastalar da ise küçük lokal işlemlerle fazla cilt ameliyattan en az 6 ay sonra çıkarılabilir. Ancak özellikle ağır jinekomastilerde, meme küçültme işlemi sırasında cilt de çıkarılacağı için, ilk zamanlar ameliyat izleri belli olurken zaman içinde bu izler azalacaktır.
Ameliyat süresi ve anestezi türü;
Ameliyat süresi ortalama 1-2 saattir. Ameliyat, lokal, genel ya da sedasyon anestezisi ile yapılabiliyor. Ameliyat sonrası oluşan ağrı, basit ağrı kesicilerle giderilebiliyor.
Ameliyattan yaklaşık 4 saat sonra yatak istirahatinden sonra hasta yiyip-içmeye başlayabiliyor ve ayağa kalkıp yürüyebiliyor. Bir gün hastanede kalıp, ertesi günde drenlerin alınması ve pansumanın yenilenmesi ile eve dönebiliyor.
İyileşme süreci;
Ameliyat sonrası iyileşme genellikle hızlı oluyor. Ameliyathanede ameliyattan hemen sonra yapılan ince pansumanın üzerine cerrahi bir korse giydiriliyor. İlk pansuman, hastaneden çıkmadan değiştiriliyor. Hasta cerrahi korseyle eve dönüyor ve 48 saat sonraki görüşmeye kadar dinleniyor. Bu görüşmenin ardından günlük hayata geçiş ve iyileşme kısa sürede tamamlanıyor. Ameliyatta kullanılan dikiş ipinin özelliği nedeniyle de ameliyat sonrası dikiş alınmıyor.
Hasta, ameliyattan ortalama 5 gün sonra normal hayata geri dönebiliyor, yolculuk yapabiliyor ve çalışmaya başlayabiliyor.
10-15. günlerde yürüyüş hastayı yormayacak yürüyüş tarzı egzersizler yapılabiliyor. Tempolu egzersizlere başlama ise ortalama 4.-6. haftada başlanmalıdır. Meme şeklinin tam olarak oturması ve ameliyat izlerin hafiflemesi ortalama 6 ayı buluyor.
Ameliyatın komplikasyonları nelerdir?
Ameliyat sonrası, kanama, ameliyat bölgesinde kan ve serum birikmesi, enfeksiyon gelişmesi gibi istenmeyen riskler tüm cerrahi işlemler gibi bu operasyon içinde olası durumlardır. Ameliyat sonrası kanamanın durdurulması, hematomun (kan birikmesi) boşaltılması ameliyathane ortamında tekrar müdahale edilmesini gerektiriyor.
Meme küçültme işlemlerinde meme ucu cildinin kan dolaşımının takibi de çok önemlidir. Meme ucunda dolaşım bozukluğuna bağlı renk değişimi oluşabilir. Bu durumlarda problem ilerlerse o bölgenin çıkarılıp temizlenmesi gerekir. Meme ucundaki his duygusunda kayıp kalıcı ya da geçici olabilir. Memelerde asimetri, fazla doku ya da eksik doku çıkarılmış olabilir. Düzeltilme şansı için, iyileşme süresinin tamamlanması gerekir. Kişinin yara iyileşmesine verdiği reaksiyona bağlı olarak dikiş hatlarında kabarıklık ve kızarıklık da görülebilir.
Ameliyat öncesi yapılması gerekenler;
1- Ameliyat tarihinizden bir hafta önce sigarayı bırakmanız, aspirin türü kan sulandırıcı ilaçlar almamanız, bitkisel tablet kullanmamanız ve bitki çaylarına ara vermeniz gerekmektedir. (Sürekli kullandığınız ilacı doktorunuza danışmadan kesmeyiniz.)
2- Ameliyat sonrası iyileşmeniz hızla tamamlanacaktır ancak tatil programınızı yaparken ameliyat sonrası 2 ay güneşlenmenin, ağır sporlar yapmanın yasak olduğunu unutmadan ayarlamalısınız.
